Resmî Gazete’nin bugünkü sayısında dikkat çeken bir yönetmelik yayınlandı. “Yaya Yolları ve Kaldırımların Tasarım Kuralları Hakkında Yönetmelik” isimli yönetmelik, Türkiye’deki kaldırımlar için bazı standartlar ortaya koyuyor. Bu yönetmeliğe göre Türkiye’deki kaldırımlar için bazı standartlar oluşturulacak. Gelin hep birlikte söz konusu düzenlemenin detaylarına bakalım.
Öncelikle şunu belirtelim; Resmî Gazete’de yayımlanan karar, 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. Yani 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla Türkiye’de inşa edilecek tüm yeni yaya yolları, bu düzenleme kapsamında yapılacak. Hâlihazırda yapılmış olan kaldırımlar yine 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla yenilenecek olursa yeni yönetmelik kapsamında işlem görecek.
Kaldırımlardaki yürüme alanı 150 cm’den dar olamayacak!
Yaya Yolları ve Kaldırımların Tasarım Kuralları Hakkında Yönetmelik’e göre Türkiye’deki kaldırımlar, artık 3 kademeden oluşacak şekilde yapılacak. Bu bağlamda;
- Mülkiyet etki şeridi
- Net yürüme alanı
- Emniyet şeridi
bundan sonra yapılacak bir kaldırımın kademeleri olacak. Kaldırımlardaki net yürüme alanı ise artık 150 cm’den daha dar olmayacak. Düzenlemeye göre Türkiye’de inşa edilecek kaldırımlar, mülkiyet ve emniyet şeridi dahil olmak üzere 225 cm’den daha dar olamayacak. Düzenleme kapsamında kaldırım yerine yaya yolu yapılıyorsa ve bu yaya yolu ağaçlarla donatılıyorsa bile bir yayanın yürüyebileceği genişlik minimum 150 cm olarak kalmaya devam edecek.
Ancak bu noktada önemli bir husus var. Eğer bir sokaktaki araç yolu 8 metreden darsa kaldırımın bir tarafı yukarıda anlattığımız şekilde inşa edilecek. Diğer tarafta ise net yürüme alanının 125 cm’ye kadar düşürülmesine izin verilecek.
Kaldırım rampaları 3 yöne eğimli olacak şekilde yapılacak
Engelli bireyler için kritik önem arz eden engelli rampaları da artık rastgele yapılamayacak. Düzenleme ile öncelikli olarak üç yönünde de eğim bulunan rampalar yapılacak. Bu rampanın genişliği 90 cm’nin altında olamayacak. Bununla birlikte tek yönden eğimli rampalarda da 90 cm genişlik değerinin altına düşülmeyecek.
Uygun yerlere “yeşil yaya koridoru” kurulacak
Genişliği en az 350 cm olan yaya yolu ve kaldırım inşalarında ise “yeşil yaya koridoru” oluşturulabilecek. Yani yayaların yürüyecekleri alan, ağaç ve diğer bitkilerle donatılacak. Kullanılacak bitkinin gövde boyu 220 cm’nin altında olmayacak. Bu sayede vatandaşın yürümesi için bir engel oluşmayacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hayata geçirilen düzenleme, yayaların konforlu bir şekilde yol almalarını sağlayacak. Ayrıca engelli vatandaşlar da bu yönetmelik ile rahat bir nefes alacaklar…
